Bismillah.
İran İslam Cumhuriyeti'nde cumhurbaşkanlığı 2. tur seçimlerinin galibi Dr. Mesud Pezeşkiyan oldu.
Pezeşkiyan kullanılan 30 milyon 530 bin oyun 16 milyon 384 binini alarak %53.7 ile 4 yıllığına İran'ın 9. cumhurbaşkanı seçildi. Dr. Said Celilî ise 13 milyon 538 bin oy alarak %44.4'de kaldı.
Halkın seçime katılım oranı %50 (49.8) olarak gerçekleşti. Bilindiği gibi oy verme hakkına sahip seçmen sayısı 61 milyon 500 bindi. İlk turda 24 milyon 535 bin kişi sandığa gitmişti, katılım %40'da kalmıştı. 2. turda 5 milyon 500 bin seçmen daha sandığa gitti.
Peki, ilk turda sandığa gitmeyen bu seçmeni ikinci turda sandığa götüren sebep neydi? İlk turda Pezeşkiyan 10 milyon 415 bin oy almıştı. 1. turda sandığa gitmeyen reformist seçmenler 2. turda muhafazakar adayın seçileceğini görünce sandığa gitti ve hemen hemen bu 5.5 milyon seçmenin tamamı Pezeşkiyan'a oy verdi.
Celilî ilk turda 9 milyon 473 bin oy almıştı, diğer muhafazakar aday Galibaf'ın oyunu topladığımızda Celilî'nin oyu 12 milyon 856.000 olarak hesaplanabilirdi. Bu hesaba göre seçim sonuçlarına baktığımızda Celilî oyunu artırmakla birlikte sadece yuvarlak olarak 700 bin yeni oy kazanabildi. Eğer seçimlere katılım ilk turdaki gibi %40'da kalsaydı, Celilî en az 2 milyon oy farkı ile cumhurbaşkanı seçilmiş olacaktı. Fakat reformcuları destekleyen seçmen sandığa giderek buna izin vermedi.
Katılım oranına baktığımızda bu seçimlerin esas galibinin İslam Nizamı olduğunu söyleyebiliriz. İran İslam Cumhuriyeti hem içeride hem de dışarıda meşruiyetini bir kez daha perçinlemiş oldu. Bu arada herkesin malumu olduğu üzere dünyadaki birçok ülkede seçimlere katılım %85 üzerinden değerlendirilir. Çünkü birçok ülkede en az %15 sandığa gitmez. Bu açıdan değerlendirdiğimizde esasında İran'daki seçimlere katılım oranı %60'tır. İslam İnkılabının iki evladı halka hizmet etmek için yarıştı. Doktor Celilî seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından yaptığı açıklamada, 'Halkın seçtiği kişi muhteremdir. Ona ihtiram edilmelidir. Seçilen cumhurbaşkanına güçlü bir şekilde ilerlemesi için hepimiz tüm gücümüzle yardım etmeliyiz' dedi.
Bir kalp doktoru olan Pezeşkiyan'ın 4 yıl boyunca uygulayacağı müdüriyet anlayışı ve kuracağı kabine hem kendi kaderini hem de İran halkının kaderini belirleyecektir. İmam Hamenei'nin seçimlerden önce yaptığı açıklamalardaki şu son cümlesi çok dikkat çekiciydi: 'Seçimlerin neticesi olarak halk inşallah seçiminden dolayı pişman olmaz.'
Halkın Pezeşkiyan'a yönelmesinin sebeplerinden bazıları; onun internet yasakları konusundaki, iç ve dış politikadaki reformlar hakkındaki, Batı ile daha iyi ilişkilerin kurulması yönündeki ve başörtüsü uygulamaları konusundaki yaptığı açıklamalardı. Ayrıca seçimlerde kullandığı sade dil ile halkın bir kısmı tarafından sempatik ve samimi bulunması da seçilmesinde etkili oldu.
Bu arada İranlı önemli bir analistin seçim süreci ve sonucu ile ilgili değerlendirmesini de size aktarmak istiyorum. Bu analist şöyle dedi: 'Şurayı Nigahban istemeden de olsa reformculara büyük bir imkan verdi, onlara alan açtı. Muhafazakarlar tek aday üzerinde anlaşamayarak kendilerine zarar verdiler.'
Yani bu analist şunu demek istiyor: 'Şurayı Nigahban isteseydi mesela Pezeşkiyan'ın adaylığını tıpkı 2021'de reddettiği gibi yine reddedebilirdi. Böylece reformcular daha düşük profilli bir adayla halkın karşısına çıkacak ve muhafazakar aday her halükarda seçimi önde bitirecekti. Fakat Şura, bu siyaset mühendisliğini yapmadı. Bence bunun sebebi seçimlere katılım oranını yüksek tutmaktı ve bunda da başarılı oldular.'
Bendeniz şehid Ayetullah Reisi'nin müdüriyet ve hizmet anlayışının en az bir dönem daha devam etmesinin İran halkı, İslam Dünyası ve Direniş Cephesi için faydalı olacağına inandığım için Dr. Celilî'nin seçimleri kazanmasının daha hayırlı olacağını düşünüyordum. Tüm duamız kardeş ve komşu Müslüman İran halkının yaptığı bu seçimin hayırlara vesile olmasıdır inşallah.
Yazımı bitirirken; bu sabah merhum Ayetullah Misbah Yezdî'nin bir videosuna denk geldim, bir uzmanla konuşuyordu kendisi, uzman kendisine sorular yöneltiyordu, o videodan bir bölümü konumuzla alakalı olduğu için sizlerle paylaşmak istiyorum.
UZMAN: Halkın doğrudan oyu ile seçilen mevcut cumhurbaşkanlığı seçim sistemimiz faydaları yanında şu ana kadar ülkemize zararlar da verdi. Başa gelen her cumhurbaşkanı halkın güçlü oylarıyla geldiğini düşünerek İmam Hamenei'nin görüşlerine çok önem vermiyor. Bu konudaki görüşünüz nedir?
AYETULLAH MİSBAH YEZDÎ: Yanlış düşünüyorsunuz. Allah'ın bakışı böyle değildir. Allah'ın bakışı bizim halkın seçim yapması için ortamı hazırlamamız yönündedir. Yani imtihan için. Ne olursa. Her şey imtihandır. Neyi seçerlerse. Biz Müslüman olduğumuz ve Kur'an-ı Kerim'i kabul ettiğimiz için her ne pahasına olursa olsun doğru olanın icra edilmesine çalışmalıyız. Bu söylediğiniz Allah'ın istediği bir şey değildir. Yoksa Allah hilafetin gasp edilmesinin önünü almayı biliyordu. Kerbela olayında Yezid veya İbni Ziyad kalp krizi geçirirdi ve işleri biterdi. Fakat Allah öyle yapmadı. Seyidüşşüheda'nın o halde şehadete ulaşmasına göz yumdu. Falan sistem olsaydı daha iyi olurdu demek doğru değil. Hangi sistem olsa fark etmez. Mesela siz cumhurbaşkanlığı sistemi değil de parlamenter sistem olsun diyorsunuz. Mesele, Allah'ın bakışı ile bizim bakışımızın farklı olmasıdır. Allah ile aramızda fetva ihtilafı var.
UZMAN: O zaman dua edin lütfen!
AYETULLAH MİSBAH YEZDÎ: Dua etmeli fakat çalışmalı da. Bilinçli Müslüman yetiştirmeliyiz. Eğer şuurlu müslüman yetiştirirsek İslam'ın maslahatını her türlü şartta temin ederiz.'
Kemal Kemahlı 06.07.2024
