BM, dün yaptığı açıklamada İsrail’in Gazze’ye karşı yürüttüğü savaşın bölgenin ekonomik temelini bütünüyle çökerttiğini ve Gazze Şeridi’nin varlığını tehdit eden bir tablo ortaya çıkardığını bildirdi.
Filistin Enformasyon Merkezi'nin haberine göre, BM, mevcut yıkımın boyutu nedeniyle “ivedi ve kapsamlı” uluslararası müdahale çağrısında bulundu.
BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) tarafından yayımlanan son raporda, Gazze’nin yeniden ayağa kalkması için gereken finansal yükün 70 milyar doları aştığı ve on yıllar boyunca sürecek bir süreç gerektirdiği belirtildi. Aynı raporda, savaşın ve bölgeye uygulanan kısıtlamaların “Filistin ekonomisinde eşi benzeri görülmemiş bir çöküş” meydana getirdiği vurgulandı.
Raporun değerlendirmeleri, İsrail’in sürdürdüğü soykırım niteliğindeki saldırıların, gıda, barınma ve sağlık hizmetleri gibi en temel yaşamsal imkanları ortadan kaldırdığını ortaya koyuyor. UNCTAD, bu yıkımın Gazze’yi insan eliyle oluşturulan bir uçuruma sürüklediğini ve devam eden sistematik tahribatın bölgenin tekrar yaşanabilir bir topluma dönüşme kapasitesini belirsiz hale getirdiğini belirtti.
BM’nin güvenilir kabul ettiği Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre, İsrail’in hava ve kara saldırılarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 69.756 Filistinli hayatını kaybetti.
Gazze’deki savaş, şeridin tamamında yaygın yıkıma yol açarken bazı bölgelerde resmen açlık ilan edilmesine sebep olan ağır bir insani felaket doğurdu. UNCTAD raporu, yaşanan tahribatın “birbiri ardına gelen ekonomik, insani, çevresel ve toplumsal krizleri tetiklediğini” ve Gazze’yi “kalkınmada gerileme düzeyinden mutlak çöküş aşamasına” sürüklediğini ifade etti.
Raporda ayrıca, dış yardımların yüksek düzeye ulaşması ve ekonomik büyümenin çift haneli oranlara çıkması halinde dahi, Gazze’nin Ekim 2023’ten önceki yaşam standartlarına dönüşünün onlarca yıl alacağı belirtildi.
Bununla birlikte rapor, toparlanma için uluslararası düzeyde koordine edilmiş bir destek planının kaçınılmaz olduğunu, mali transferlerin yeniden başlatılması ile ticaret, yatırım ve hareketlilik üzerindeki engellerin hafifletilmesinin zorunlu olduğunu kaydetti. UNCTAD, ayrıca Gazze’deki bütün bireyleri kapsayacak, düzenli ve koşulsuz faaliyet gösterecek acil bir temel gelir programı önerisinde bulundu.
Ekonomik göstergelere göre Gazze’nin GSYH’si 2023-2024 döneminde yüzde 87 oranında küçülürken, kişi başına düşen gelir 161 dolara kadar geriledi. Bu seviyenin dünya genelindeki en düşük gelir düzeyleri arasında yer aldığı belirtildi.
Batı Şeria için yapılan değerlendirmede ise yıkım Gazze kadar ağır olmasa da, artan şiddet, hızlanan yerleşimci yayılımı ve Filistinli işçilerin hareketine getirilen sert kısıtlamaların bölge ekonomisini sarsıntıya uğrattığı vurgulandı. Ayrıca, Batı Şeria’nın “1972’de kayıt tutulmaya başlanmasından bu yana en derin ekonomik gerilemeyi yaşadığı” raporda ifade edildi.
