Gazze Şeridi’nde siyonist İsrail saldırılarının yol açtığı yıkım, altyapının neredeyse tamamen kullanılamaz hale gelmesiyle birlikte ciddi insani bir krize dönüşüyor. Bölgede yaşam koşulları giderek kötüleşirken, çevresel ve sağlık riskleri halkın hayatını tehdit ediyor.
Filistin Enformasyon Merkezi'nin haberine göre, Han Yunus’ta El-Em’ari Mahallesi sakinleri, yağmur sularının kanalizasyonla karıştığı atık su göletinde su seviyesinin tehlikeli biçimde yükselmesinden endişe ediyor. Uzmanlar, bu kirli suların yerleşim alanlarına sızabileceği uyarısında bulunuyor. Savaş nedeniyle altyapının çökmesi ve tahliye sistemlerinin işlevsiz hale gelmesi, olası bir çevre felaketinin habercisi olarak değerlendiriliyor.
Gazze’deki Sivil Toplum Kuruluşları Ağı, bölgenin halen “ağır bir kıtlık” yaşadığını belirtti. Açıklamada, geçiş kapılarından giren yardımların temel ihtiyaçların ancak yüzde 30’unu karşılayabildiği ifade edildi. Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA) ise hasar gören tesislerine rağmen insani yardım faaliyetlerinin merkezinde kalmaya çalışıyor.
BM Gıda Sistemleri Koordinasyon Merkezi Direktörü Stefanos Fotiou, Gazze’deki gıda sisteminin yeniden işler hale gelmesi için sınır kapılarının derhal açılması gerektiğini söyledi. Fotiou, insani yardımların girişinin kolaylaştırılmasının acil bir zorunluluk olduğunu vurguladı.
UNRWA, bombardımanlar sonucu ağır hasar almasına rağmen 100’ü aşkın binasında yaklaşık 75 bin kişinin barındığını açıkladı. Ajans, bu sığınaklardaki koşulların son derece zorlaştığını, temiz su ve gıda eksikliği ile kötü kanalizasyonun hastalıkları hızla yaydığını bildirdi. UNRWA, uluslararası toplumun acil müdahalesi olmazsa Gazze’de “tam ölçekli bir insani çöküş” yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Yardımcısı Sözcüsü, Gazze’deki yapıların yüzde 81’inin tamamen yıkıldığını, bu yıkımın “modern tarihte eşi görülmemiş boyutlara ulaştığını” açıkladı. Sözcü, BM’nin bu yıkımı “soykırım niteliğinde bir yıkım” olarak değerlendirdiğini aktardı.
Gazze Sivil Savunma Sözcüsü Mahmud Basal da savaşın ardından bölgede kalan patlayıcı kalıntılarının halk için ölümcül tehlike oluşturduğunu belirtti. Bu mühimmatların “saatli bomba” haline geldiğini söyleyen Basal, bunların imhası için özel ekipman ve uzman personele ihtiyaç olduğunu, mevcut imkanlarla çalışmaların son derece güç ilerlediğini ifade etti.
İngiliz The Guardian gazetesi, yayımladığı geniş kapsamlı raporda Gazze’deki durumu “modern çağın en zorlu insani görevi” olarak niteledi. Rapora göre, yaklaşık 61 milyon ton moloz kentin büyük bölümünü kaplamış durumda. Hâlâ 10 binden fazla kişinin enkaz altında olduğu, bu sayının 14 bine kadar çıkabileceği değerlendiriliyor.
Kurtarma ekiplerinin, İsrail’in ağır iş makinelerinin girişine izin vermemesi nedeniyle yalnızca el aletleriyle çalıştığı, 16 günlük ateşkes sürecinde yalnızca 472 cesedin çıkarılabildiği bildirildi. Ayrıca yolların yüzde 77’sinin tahrip olduğu, moloz temizliğinin yedi yıldan fazla sürebileceği, Ekim 2023’ten bu yana patlamamış mühimmatların yol açtığı 147 kazada 52 kişinin yaşamını yitirdiği belirtildi.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, uluslararası toplumun insani yardımların artırılması ve ateşkesin korunması yönünde çaba gösterdiğini açıkladı. Doha’da düzenlenen 2. Sosyal Kalkınma Zirvesi’nin açılışında konuşan Guterres, BM Güvenlik Konseyi’nin Gazze’de konuşlandırılması planlanan uluslararası güce ilişkin ABD tasarısını ele aldığını bildirdi. Guterres, Gazze’de oluşturulacak herhangi bir yapının meşruiyetini Birleşmiş Milletler’den almak zorunda olduğunu vurguladı.
“İşgalin sona erdirilmesi, Filistin halkının kendi kaderini belirleme hakkının tanınması ve iki devletli çözümün hayata geçirilmesi için güvenilir bir siyasi süreç başlatılmalıdır” ifadelerini kullandı.
ABD, dün akşam Güvenlik Konseyi üyelerine Gazze’de uluslararası bir güç oluşturulmasına yönelik karar taslağını sundu. İsrail basınına göre, bu gücün en az iki yıl boyunca Gazze’de görev yapması planlanıyor.
Aynı zamanda ABD İstihbarat Direktörü Tulsi Gabbard, ateşkesin uygulanmasını izlemek ve “savaş sonrası döneme” ilişkin güvenlik iş birliğini görüşmek amacıyla İsrail’e gitti. Gabbard’ın, Başbakan Binyamin Netanyahu ve güvenlik yetkilileriyle yaptığı görüşmelerde Lübnan sınırı, İran dosyası ve ateşkesin ikinci aşamasını ele aldığı bildirildi.
Gazze Hükümet Enformasyon Ofisi ise, İsrail ordusunun 10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasını yaklaşık 200 kez ihlal ettiğini açıkladı. Bu ihlallerin, ateşkesin ne kadar kırılgan olduğunu ve Gazze halkının hâlâ benzeri görülmemiş bir insani felaketle karşı karşıya bulunduğunu bir kez daha ortaya koyduğu belirtildi.
