İsrail basınında Pazartesi günü yer alan haberlere göre, Netanyahu müzakereleri çıkmaza sürükledi ve taktikleri olmasaydı serbest bırakılabilecek altı İsrailli esirin ölümüne neden oldu.

İsrail medyasına göre, Netanyahu'nun siyaseti, yılın Mayıs ayında Filistin Direnişi ile yapılan esir takası anlaşmasında serbest bırakılabilecek en az üç esirin hayatına mal oldu. 

Netanyahu'nun müzakere ekibi tarafından arabuluculara sunulan bir belgenin ayrıntıları, İsrail'in Yedioth Ahronoth gazetesinin kıdemli siyasi ve askeri analisti Ronen Bergman tarafından ortaya çıkarıldı.

Bergman'ın makalesi, İsrailli yetkililerin ve esirlerin ailelerinin Pazar günü İsrailli yetkililer tarafından açıklanan altı esirin ölümünden neden hızlı bir şekilde İsrail Başbakanını sorumlu tuttuklarını açıklığa kavuşturdu. 

Bergman'ın “Kanlı Belge” olarak adlandırdığı belge, Netanyahu'nun arabuluculara sunduğu, onların da başbakanın önerilerini Hamas yetkililerine ileterek Mayıs ayında Filistin Direnişi'nin müzakere ekibine liderlik ettiği bir dizi yazışmadan oluşuyor. 

O dönemde Hamas, Netanyahu'nun şartlarının çoğunu kabul etmiş, bu durum İsrailli üst düzey yetkilileri şoke etmiş, bunun üzerine üst düzey yetkililer bir dizi “açıklama” yapmaya çalışmış, aslında bunlar bir anlaşmayı imkansız hale getiren ciddi değişiklikleri içeriyordu. 

Yedioth Ahronoth'a konuşan üst düzey bir İsrailli yetkili “Bu belge öldürülen altı kişinin kanına bulanmış” dedi.

İsrailli güvenlik ve askeri yetkililerin Başbakan'ı Filistin Direnişi ile bir anlaşmayı geciktirmemesi konusunda uyardığı ve Gazze'ye yönelik 330 günden fazla süren savaşın ardından Pazar günü ortaya çıkan senaryonun aynısının yaşanabileceği uyarısında bulunduğu bildirildi. 

“Kanlı Belge” olarak adlandırılan açıklama belgesi, Netanyahu'nun Mossad Şefi David Barnea başkanlığındaki müzakere ekibi tarafından Temmuz ayı sonunda İtalya'nın Roma kentindeki arabuluculara sunulmuş ve daha sonra Roma görüşmeleri olarak anılmaya başlanmıştı. 

Roma görüşmelerinin ardından Filistin Direnişi yetkilileri Netanyahu'nun devam eden dengesiz manevralarını ve Filistin Direnişi ile nihai bir anlaşmadan kaçma girişimlerini kınadı.

Hamas, Direniş'in sadece bu yılın Mayıs ayında kabul ettiği anlaşmaya dayalı bir anlaşmayı kabul edeceği konusunda ısrar etti. 

Bugüne geldiğimizde Bergman'ın makalesi Hamas'ın Mayıs ayındaki teklifi nasıl adlandırdığını derinlemesine inceliyor ve Netanyahu'nun müzakerelerin çıkmaza girmesinde etkili olduğunu ortaya koyuyor.

'Kanlı Belge' nedir?

Netanyahu 27 Temmuz öğleden sonra, özellikle Filistin Direnişi ile olası bir esir takasıyla ilgili isimler olmak üzere, Mayıs ayı başında sunulan önerileri gözden geçiren yedi sayfalık ayrıntılı bir belge yayınladı.

Yerel bir gazeteye konuşan İsrailli bir yetkili, belgenin bir “açıklama belgesi” olarak etiketlenmesine rağmen, içeriğinin Refah tüneli olayında altı kişinin ölümüyle gölgelendiği göz önüne alındığında ''Kanlı Belge'' olarak adlandırılmasının daha uygun olacağını belirtti.

El-Meyadin'e göre, belgenin ekinde adı geçen kişilerden dördünün bu “açıklamalar” yayınlandıktan yaklaşık bir ay sonra öldürülmüş olması dikkat çekicidir.

Belgeyi “günah içinde doğmuş” olmakla eleştiren yetkili, bunun Netanyahu'nun müzakerelerdeki potansiyel olarak olumlu bir gelişmeyi baltalama stratejisi olduğunu ve nihayetinde Filistin Direnişi ile herhangi bir esir değişimi anlaşmasını engellemeyi amaçladığını öne sürdü.

Önemli bir suç ortağı ve azmettirici: Aşırı sağcı bakan Smotrich

Gazete, İsrail Maliye Bakanı ve ünlü aşırılık yanlısı Bezalel Smotrich'in belgenin hazırlanmasında kilit rol oynadığını açıklıyor. 

Aşırı sağcı bakana göre Hamas'ın olumlu bakış açısı ve Mayıs sonunda bizzat “İsrail” tarafından yapılan öneriyi kabul etmesi bir zayıflık işaretiydi. 

Aşırı sağcı yetkili, Hamas'ın arabuluculara ayrıntılı resmi yanıtını sunmasından önce bile “İsrail'in” kendi önerisinin reddedilmesi için bastırdı. 

Gazete, Mayıs ayındaki toplantının ardından Başbakanlık ofisinin, Hamas'ın ilk öneriyi “açıkça” reddettiğini iddia etmek gibi, hareketin kendisi tarafından yapılan açıklamalarla çelişen dezenformasyon yaymak için acele ettiğini açıkladı. 

Netanyahu ve Philadelphi Koridoru

''Kanlı Belge''nin müzakereleri raydan çıkardığı söylenen en önemli yönü, İsrail'in kontrolündeki Kerem Ebu Salim sınır kapısından Refah sahiline uzanan ve Refah sınır kapısından geçen stratejik Philadelphi Koridoru boyunca elinde tutacağı noktaların İsrailli yetkililer tarafından sunulan taslağıydı. 

Netanyahu'nun koridor üzerindeki noktaları işgal etme konusundaki ısrarının müzakereleri raydan çıkaran ana neden olduğu söyleniyor. 

Diğer talepler arasında esir takası anlaşmasında serbest bırakılacak Filistinli mahkûmların isimleri ve sayıları da yer alıyor. 

Yedioth Ahronoth'un belirttiği üzere, “İsrail'in orijinal teklifinde İsrail ordusunun tüm Şerit'ten çekileceği vaat ediliyordu.”

Gazete, “Hamas'a arabulucu ülkeler tarafından çekilmenin Philadelphia eksenini de kapsadığı sözlü olarak söylendi” diye ekledi.

“Kanlı belgeye” iliştirilen birkaç harita İsrail işgal güçlerinin orada kalacağını gösteriyordu. 

Üst düzey yetkiliye göre belgede yazılı altı noktadan beşi müzakereleri sabote etmeye yönelikti. 

Bu hareket, ek doğrulama prosedürleri ve Refah geçişi gibi yeni konular gibi yeni, tartışmalı unsurlar getirerek anlaşmayı sabote etme girişimi olarak algılandı. 

Bu değişiklikler müzakereleri sekteye uğratarak belgenin hazırlanmasında iki haftalık bir gecikmeye ve planlanan toplantıların daha da ertelenmesine yol açtı.

Belge, İsrail hükümetinin ilk tekliften geri adım atmasının Katarlı arabulucuları şoke etmesinin ardından sunuldu. Katarlı arabulucular Netanyahu'nun taktiklerine şaşırdı ve memnun olmadı. 

Özellikle Katar başbakanı durum karşısında şaşkınlığını dile getirdi ve tartışılan tüm konuların yazılı hale getirilerek arabuluculara merkezi olarak iletilmesini talep etti. 

İsrail bu talebi yerine getirene kadar müzakerelere devam etmenin bir anlamı olmadığını belirtti. 

Pazar günü, Netanyahu'nun müzakereleri sekteye uğratma çabaları, esir takası anlaşmasının ilk aşamasında üçü serbest bırakılacak olan altı esirin cesedine ulaşılmasıyla sonuç verdi. 

YDH