Bunlar, 2014 yılında Gazze'de yakalanarak alıkonulan Etiyopya asıllı İsrail askeri Avera Mengistu olduğuna inanılan bir kişinin İbranice söylediği sözlerdi.

Gergin ama aynı zamanda biraz meydan okuyan görünen Mengistu'nun yurttaşlarını 9 yıllık tutukluluğunu sona erdirmeye çağıran görüntüleri, İsrail'de askerin hayatta olup olmadığı konusundaki spekülasyonları çoğunlukla sona erdirdi.

Görüntülerin Hamas tarafından yayınlanmasının zamanlaması açıktı ve bu, Filistinli grubun 2011'de gerçekleştirilene benzer bir tutsak takası gerçekleştirme çabalarıyla doğrudan bağlantılıydı. 1000'den fazla Filistinli mahkumun serbest bırakılması için.

Hamas'ın mesajının ana hedef kitlesi, yeni hükümet ve özellikle de yeni askeri liderliktir. İsrail'in artık yeni bir genelkurmay başkanı var, ayrılan komutan Aviv Kochavi'nin yerini alan Korgeneral Herzi Halevi. Yeni şef, ülkeyi ordusunun arkasında birleştirme ve ordunun artık günlük siyasete karışmadığı yeni bir sayfa açma konusunda yüce vaatlerle gelirken, ikincisi Mengistu'nun amacına ilgisiz görünüyordu.

Hamas ve diğer Gazze grupları, Şalit'in 2006 ile 2011 yılları arasında tutsak olduğu dönemden daha güçlü bir durumda gibi görünebilir. Sadece askeri açıdan değil, aynı zamanda bir İsrailliyi ele geçirmek yerine dört güçleri var: Mengistu dışında, ayrıca Hisham Al-Sayed ve diğer iki askerin, Hadar Goldin ve Oron Shaul'un cesed kalıntıları olduğuna inanılanlar da var.

Ancak bu, hikayenin özellikle karmaşıklaştığı zamandır. Beyaz olan ve İsrail-Fransız çifte vatandaşlığına sahip olan Shalit'in aksine , Mengistu ve Al-Sayed sırasıyla Etiyopyalı Yahudi ve Bedevi.

Renk ve etnik kökene dayalı ırkçılık İsrail'de yaygın . Hiçbir İsrailli yetkili bunu açıkça kabul etmeyecek olsa da İsrail, baskın Aşkenaz grubunun, hatta sosyal açıdan daha az ayrıcalıklı Sefarad veya Mizrahi Yahudilerinin üyesi olmayan iki adamı kurtarmak için acele etmiyor.

Siyah Yahudiler ve Bedeviler her zaman İsrail'in sosyo-ekonomik göstergelerinin en altına yerleştirildi. 2011'de İsrail gazetesi The Jerusalem Post, Etiyopyalı göçmenlerin çocukları arasında yoksulluğun yüzde 65 gibi büyük bir orana ulaştığını gösteren rahatsız edici bir rapordan rakamlar paylaştı. Bu rakam, İsrail'deki ortalama yoksulluk oranı olan yüzde 21 ile karşılaştırıldığında özellikle şaşırtıcı.

O zamandan beri işler pek gelişmedi. İsrail Adalet Bakanlığı'nın ırkçılık şikayetleriyle ilgili yıllık raporu, tüm şikayetlerin yüzde 24'ünün Etiyopyalılar tarafından yapıldığını gösteriyor. Bu ırkçılık, eğitimden hizmetlere ve polisin kötü muamelesine kadar kamusal yaşamın birçok yönünü kapsar.

İsrail'in en saygın kurumu olan orduya katılmamak bile Etiyopyalıların İsrail toplumundaki konumunu değiştirmeye yetiyor.

Demas Fikadey'in 2015 yılındaki ünlü hikayesi buna bir örnektir. Daha sonra sadece 21 yaşında olan Etiyopyalı asker, Tel Aviv'in bir banliyösünde iki İsrail polisi tarafından sebepsiz yere şiddetli bir şekilde dövüldü. Tüm bölüm kameralara yakalandı ve kitlesel protestolara ve hatta şiddetli çatışmalara yol açtı. Etiyopyalı Yahudiler için Fikadey'e yönelik aşağılama ve şiddet, yıllarca süren ıstırabın, ırkçılığın ve ayrımcılığın bir temsiliydi.

Pek çok kişi, hükümetin Mengistu'nun uzun süreli tutukluluğuna verdiği cansız tepkinin, onun siyahi olduğu gerçeğiyle doğrudan bağlantılı olduğuna inanıyor.

İsrail'in Afrikalı sığınmacılara karşı ayrımcı davranışı ve genellikle aşağılayıcı muamelenin ardından zorla sınır dışı edilmeye yol açması iyi bilinmektedir. Uluslararası Af Örgütü, 2018'deki bir raporda bunu "acımasız ve yanlış yönlendirilmiş bir sorumluluktan vazgeçme" olarak tanımladı.

Ancak İsrail'in kendi tahminine göre akıl hastalığından muzdarip olduğuna inanılan siyahi bir askere ayrımcılık yapmak, tamamen farklı bir 'terk edilmişlik' türüdür.

Haaretz'in bildirdiğine göre, eski bir İsrail ordusu yetkilisi Albay Moshe Tal, yakın tarihli bir ulusal radyo röportajında Mengistu ve Al-Sayed'in "ırklarından dolayı" halk için düşük bir önceliğe sahip olduğunu söylerken sözlerini küçümsemedi.

Tal, "Farklı geçmişlere ve sosyo-ekonomik statülere sahip diğer iki vatandaştan bahsediyor olsaydık... ilgi miktarı farklı olurdu." dedi. Shalit'in öyküsünün aksine, hükümetin "olaya olan ilgisi (ve) medyanın nabzı sıfıra yakın."

İsrail'in Etiyopyalı Yahudilerinin sayısı yaklaşık 170.000, dikkate değer ölçüde bölünmüş ve kutuplaşmış bir toplumda pek önemli bir siyasi seçim bölgesi değil. Çoğu, 1980 ve 1992 yılları arasında İsrail'e gelen göçmenler veya göçmenlerin torunlarıdır. Hâlâ Falasha olarak bilinmelerine rağmen, bazen 'Beta İsrail' veya 'İsrail Evi' gibi daha onurlu bir adla anılırlar.

Yüzeysel dil değişiklikleri bir yana, mücadeleleri günlük İsrail'de apaçık ortadadır. Mengistu'nun içinde bulunduğu kötü durum, kendi sorusunda ifade edildiği şekliyle, "İsrail Devleti ve halkı nerede?" bu topluluğun yaklaşık iki kuşaktır hissettiği toplu kayıp ve yabancılaşma duygusunu özetliyor.

Mengistu, Etiyopya'daki kanlı bir iç savaştan ve oradaki tarihsel ayrımcılıktan kaçarak 5 yaşında ailesiyle birlikte İsrail'e geldiğinde, aile, çoğu Etiyopyalı gibi, sözde "süt ve bal" diyarında bile ayrımcılığın onları takip edeceğini neredeyse hiç bilmiyordu.

Ve büyük olasılıkla, korkunç şiddet, ırkçılık ve çok daha fazlasının kurbanı olan o tarihi toprakların yerlileri olan Filistinlilerin kötü durumu hakkında da çok az şey biliyorlardı.

Filistinliler, İsrail'in siyah askeri kurtarmak için neden çok az şey yaptığını çok iyi biliyor; Mengistu ve Etiyopyalı topluluğu, İsrail siyasetinde ırkın ne kadar önemli bir faktör olduğunu da anlıyor. Bir esir mübadelesi, Mengistu'yu ve İsrail'de tutulan belirsiz sayıda Filistinli tutsağı potansiyel olarak serbest bırakabilse de, İsrail'in elindeki Filistinlilerin çektiği acılar ve Etiyopyalı Yahudilere karşı ayrımcılık çok daha uzun süre devam edecek.

Filistinliler İsrail'in askeri işgaline ve apartheid'a direnirken, Etiyopyalı Yahudiler daha fazla hak için kendi direnişlerini ortaya koymalıdır. Direnişleri, Filistinlilerin ve Arapların düşman değil, ırkçılığa, apartheid'a ve sosyo-ekonomik marjinalleşmeye karşı ortak mücadelede potansiyel müttefikler oldukları anlayışına dayanmalıdır.

/MEMO-Tercüme ve edit: İsrailpost