FİLİSTİN DAVASI İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜME HAPSEDİLEMEZ

İran günlük gazetesi Tehran Times'daki ''Palestinians’ goals cannot be limited by ‘crumbs’ offered by two-state solution'' başlıklı makalenin yazarı İslami Çalışmalar Doktoru Xavier Villar, sözde iki devletli çözümün, Filistinlilerin haklarından ve kaynaklarından feragat etme ile sonuçlanacağını ve nihayetinde siyasi isteklerini sınırladığını vurguluyor. 

İspanya hükümeti, Bakanlar Kurulu tarafından alınan bir kararla 28 Mayıs'ta Filistin Devletini resmen tanıdı. Karar Başbakan Pedro Sánchez tarafından parlamentoya duyuruldu.

Sánchez kurumsal açıklamasında bu kararı "hepimizin mümkün olan tek çözüm olarak kabul ettiği, İsrail Devleti ile barış ve güvenlik içinde bir arada yaşayan bir Filistin Devleti çözümüne doğru ilerlemenin tek yolu" olarak gerekçelendirdi.

İspanya'nın yanı sıra İrlanda ve Norveç de aynı adımı atarak Filistin'i halihazırda tanıyan 140'tan fazla ülkeye katıldı.

Buna karşılık İsrail, üç Avrupa ülkesinin büyükelçilerini istişarelerde bulunmak üzere çağırdı ve gelecekte daha sert misillemelerde bulunabileceği uyarısında bulundu.

Bu bağlamda Sánchez, Filistin Devletini tanıma konusunda İspanya'nın tutumunu net bir şekilde ortaya koydu: "Batı Şeria ve Gazze'nin bir koridorla birbirine bağlandığı ve Filistin Yönetiminin idaresi altında birleştiği yaşayabilir bir devlet."

Başbakan kurumsal görünümünde şunları ekledi:

"Bu tarihi bir karardır. İspanya gibi büyük bir ülkeden beklenenler doğrultusunda hareket ediyoruz. Bu sadece tarihi bir adalet meselesi değildir; barışçıl bir geleceğe ulaşmak için herkesin mümkün olan tek çözüm olarak kabul ettiği şeye doğru ilerlemenin tek yoludur: İsrail Devleti ile birlikte güvenlik ve barış içinde yaşayan bir Filistin devleti."

Başbakan ikinci yardımcısı ve Sánchez'in koalisyon hükümetinin bir parçası olan solcu Sumar ittifakının lideri Yolanda Díaz, devlet yayın kuruluşu TVE'ye bir mülakat verdi ve şunları söyledi:

"Bugün tarihi bir gün; barışa giden yol bu. Ancak Filistin'de tanık olduklarımız karşısında bu yeterli değil." Díaz daha güçlü tedbirlere ihtiyaç olduğunu vurguladı: "Büyükelçiyi istişareler için çağırmalıyız, İsrail'e karşı silah ambargosunda Güney Afrika'ya katılmalıyız. Bu bir soykırımdır. İnsan haklarını ihlal eden ve BM de dahil olmak üzere dünyanın tüm kurumlarını itibarsızlaştıran aşırı sağcı bir hükümetle, Netanyahu'nun hükümetiyle karşı karşıyayız. Bir şeyler yapılmalıdır. Netanyahu'ya karşı harekete geçmeliyiz," diye ekledi ikinci başbakan yardımcısı.

Bu üç ülkenin tanınması (Slovenya ve Malta'nın da önümüzdeki haftalarda aynı yolu izleyebileceği ihtimaliyle birlikte) İsrail'in giderek artan uluslararası yalnızlığının altını çiziyor.

İsrail son zamanlarda önemli diplomatik gerilemelerle karşı karşıya kaldı. Örneğin, 10 Mayıs'ta BM Genel Kurulu ezici bir çoğunlukla Filistin'in BM'ye tam üyeliği lehinde oy kullandı.

Ayrıca, bir hafta kadar önce Uluslararası Ceza Mahkemesi, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Gazze savaşı sırasında savaş suçu ve insanlığa karşı suç işledikleri gerekçesiyle tutuklama emri çıkarılmasını talep ettiğini duyurdu.

Slovenya ve Malta'nın da bu harekete katılma ihtimaliyle birlikte İsrail'in uluslararası izolasyonu daha da derinleşecek gibi görünüyor.

İsrail'in İspanya'ya yönelik tehditlerine rağmen, tanınmış olanın iki devletli çözüm olduğunu unutmamak çok önemlidir. "İki devlet" fikrinin, Siyonistlerin Filistin'in tamamını başarılı bir şekilde sömürgeleştirememesine bir yanıt olarak ortaya çıktığını unutmamak gerekir.

Siyasi açıdan bakıldığında, yerleşimci sömürgeciliğin bir paradigması olarak Siyonizm, tüm Filistin toprakları üzerinde mutlak hakimiyet peşindedir. Dolayısıyla "iki devlet" kavramı Siyonizm'in sömürgeci vizyonuyla örtüşmemekte, daha ziyade maddi sınırlamaların bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır.

Hakim anlatıya göre, "iki devletli çözüm" 1970'lerde başlatılan ve İsrail'in yanı sıra egemen bir Filistin devletinin kurulmasını amaçlayan diplomatik süreci ifade etmektedir. Bu yöndeki ilk ikili atılım, başlangıçta gizli olan Oslo Anlaşmaları ile geldi.

Bu anlaşmalarda, Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) tarafından temsil edilen Filistinliler ve İsrailliler, nihai bir anlaşmanın yolunu açacağı varsayılan geçici bir hükümet olarak Filistin Yönetimi'ni kurmayı amaçlayan bir ilkeler bildirgesi üzerinde anlaştılar.

Bu anlaşmalar öncelikle, devletin neye benzeyeceğini detaylandırmayan bir ilkeler bildirgesiydi. Aslında Filistinlilere atıfta bulunan "devlet" kelimesinin adı bile geçmiyordu. İki yıl sonra, Oslo II olarak bilinen dönemde müzakereler daha somut hale geldi ve Filistin Yönetimi'nin sahada nasıl kurulacağına dair detaylar ve yöntemler tartışıldı.

Eleştirel bir perspektiften bakıldığında, 1993 yılında Oslo Anlaşmalarının imzalanması, bizzat FKÖ'ye göre "iki devletli çözümün" doruk noktası olarak görülmüş, İsrail'i meşrulaştırırken teselli olarak da sürekli ertelenen bir mini devlet sunmuştur.

Esasen anlaşmaların taslağını hazırlayan İsrailliler için Oslo anlaşması "iki devletli çözüm" için bir halkla ilişkiler manevrasıydı ve gizliden gizliye bu çözümün sonunu işaret ederek nihai bir "tek devletli çözüm" için hazırlanıyordu.

Sözde "iki devletli çözümün", Filistinlilerin milyonlarca mültecinin her türlü hakkından ve yerlerinden edildikleri toprakların %80'inden fazlası üzerindeki haklarından feragat etmeleri gerektiği anlamına geldiğinin altını çizmek önemlidir.

Buna ek olarak, sudan verimli topraklara kadar kaynakların dağıtımının büyük ölçüde İsrail'in lehine olacağını öne sürüyor.

Özetle, İspanyol hükümetinin jesti İsrail'i izole etmeye ve Gazze'de devam eden soykırımı kınamaya hizmet ederken, tarihi hataları ele almakta yetersiz kalmaktadır.

Temel nedeni ele almak yerine, başlangıç noktası olarak sömürgeleştirmenin bir sonucu olan 1967 öncesi sınırlara odaklanmaktadır: Siyonist yerleşim sömürgeciliği ve Filistinlilerin etnik temizliği.

İki devlet teorisinde İsrail'in kontrolü bir oldu-bitti olarak görülmekte ve Filistinlilerin adalet arayışına girmeden bunu kabul etmeleri beklenmektedir.

İki devletli çözümün temel önermesi budur: Filistinlilerin topraklarının bir kısmında küçük ve zayıf bir devlet görüntüsü elde etmek için haklarından feragat etmeleri.

Benzer düzenlemelerin çeşitli bantustanlar (apartheid sırasında Güney Afrika hükümeti tarafından oluşturulan ve beyaz olmayan nüfusun taşınmaya zorlandığı sözde özerk bölgeler) için de tasarlandığını belirtmek gerekir. Filistin'dekine benzer bu düzenlemeler, yerleşimci sömürgeciliğini bertaraf etmek ve yerleşimcilerin yayılmacı emellerini engellemeden onlara uygun bir "çözüm" bulmak için özel olarak hazırlanmıştır.

Bu baskı, Filistinlileri verecek bir şeyleri kalmayana kadar taviz vermeye zorlamaktadır.

Sonuç olarak, Filistinlilerin siyasi istekleri sözde iki devletli çözümün sunduğu "kırıntılar" ile sınırlandırılamaz.

Çeviri: YDH

BATI YAKA , 19 Haziran 2024 17:27