LÜBNAN EKONOMİSİ NEDEN İFLAS ETTİ? (ANALİZ)

Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Sallame bu iflası reddetse de  uzmanlar  Lübnan'ın ekonomik iflasının  gerçek olduğunu ve bu iflasın son zamanlarda yaşandığını düşünüyorlar.  Lübnan milli para biriminin aşırı şekilde değer kaybetmesi, yakıt krizi, hükümetin borç krizleri, halka ağır ekonomik baskılar ve Merkez Bankası'ndaki halkın  mevduatının yok olması,  Lübnan ekonomisinin iflas ettiğini gösteren belirtiler ve emarelerden sadece bir kaçıdır. 
Lübnan hükümeti ve Merkez Bankasının iflasının çeşitli nedenleri var, ancak en önemli üç sebebi ise işlevsiz hükümetler, merkez bankası politikaları ve dış müdahaleler olarak sıralanabilir. 
Rafik el-Hariri'nin başbakanlık görevine geldiği 1992'den bu yana, yani son 30 yılda Lübnan, ortalama  görev süreleri 2 yıl 3 ay olan 13 hükümet gördü. Yine son 30 yılda Rafik el Hariri  15 yıl  ve Saad el-Hariri 5 yıl, yani toplam  yaklaşık 20 yıl boyunca bu ülkede hükümetlerin başında yer aldılar.
 Lübnan'daki siyasi istikrarsızlık, ülkede huzursuzluğu körüklemenin ve siyasetin devamını ve istikrarını engellemenin yanı sıra yozlaşmış bir siyasi sınıfın oluşmasına da neden oldu. Sonuç olarak, Lübnan'daki hükümetler işlevsiz, fırkacı ve partici davranıp kendi çıkarlarını ulusal çıkarlara tercih ediyor ve bu da Lübnan'da tekrarlanan bir kriz döngüsüne yol açmıştır. 
 Lübnanlı siyasi analist Sayde Farnaciye, Lübnan tarihinin zaman zaman tekrarlanan bir dizi ardışık kriz ve isyanlar ve fitneler ile dolu olduğunu, bunun da mükerrer olarak görüldüğünü söylüyor. Hükümet krizlerinin tekerrür etmesi, şimdi de ekonomik bir krize ve halk üzerinde şiddetli baskıya ve onların devam eden protestolarına yol açmıştır.
Lübnan'ın ekonomik iflasına ilişkin bir diğer önemli faktör ise Riyad Salame'in başkanlığını yaptığı merkez bankasının politikalarıdır. Lübnan Merkez Bankası'nın geçmiş yıllardaki performansına bakıldığında, bu bankanın güdümlü bir finans politikası izlemediğini ve sadece Batı ve ABD politikalarına uygun hareket ettiği görülmektedir. Bu siyasetler sonucu Lübnan Merkez Bankası yabancı kurum ve kuruluşlara bağlı hale gelerek borçlanmıştır. 
Lübnanlı ekonomi ve finans uzmanı İli Yeşu'i, Riyad Salame'in Lübnan Merkez Bankası'ndaki görevinin başlanından bu yana tüm ekonomik kural ve düzenlemeleri ihlal ettiğine, herhangi bir ülkede merkez bankasının temel görevi, özel sektöre yeterli likidite enjekte etmek, yatırım fırsatlarını artırmak, enflasyonu kontrol etmek ve döviz kurunu istikrara kavuşturmak ve manipülasyonu önlemek iken, Riyad Salameh'nin tam tersi bir yol izlediğine inanıyor. 
Lübnan'ın ekonomik sorunları bir diğer yandan da dış etkenlerden kaynaklanıyor. Bazı bölgesel ve büyük güçler Lübnan'ın içişlerine müdahale ederek direnişe darbe vurmak için bu ülkeye baskı yapıyor. Bu arada Uluslararası Para Fonu da Lübnan ekonomisine yardım etmeyi reddediyor.
Bu arada Lübnanlı ekonomist ve finans uzmanı Dr. Mahmud Ceba'i, Lübnan hükümetinin Uluslararası Para Fonu ve Dünya Merkez Bankası gibi ABD tarafından denetlenen kurumlardan yardım arama çabaları konusunda "Uluslararası Para Fonu aslında gürültülü, faydasız ve çözümsüz bir bombadır. Dünyanın hiçbir yerinde bir sorunu çözmedi.  Aksine, ülkelerde yoksulluk, işsizlik, enflasyon ve borç olgusunu şiddetlendirdi” dediğini unutmamak gerekir.

parstoday

İSLAM ÜLKELERİ, 07 Nisan 2022 03:24