TRUMP SUDAN'A NE VADEDİYOR?

Amerika ve Sudan'ın pazarlık yapma süreci devam etmektedir. Sudan isminin terörizm hamisi ülkeler listesinden çıkarılmasını istese de Donald Trump Amerika'daki başkanlık seçimlerine kadar Araplar ile İsrail arasındaki ilişkileri normalleştirmek istiyor. Şimdi de Amerika başkanı Sudan ile anlaşmaya varıldığına değinerek bu ülkenin isminin yakın zamanda terörizm destekçisi hükümetler listesinden çıkarılacağını öne sürdü.

Trump, Sudan'dan  335 milyon dolar  Amerikalı terörizm kurbanı kişiler ve aileleri için tazminat olarak almasının ardından Sudan'ın ismini bu listeden sileceğini iddia etmiştir. 

1993 yılında New York'taki dünya ticaret merkezine yapılan saldırının ardından Sudan'ın ismi bu listeye alınmıştı. Bu çerçevede Ömer El Beşir hükümetinin son yıllarında  siyasetlerini değiştirip Amerika ve ortaklarının siyasetlerine uyarak  Sudan'ı bu listeden  çıkarmaya çalışsa da bunu başaramamıştı.  Sudan'daki siyasi gelişmelerin ve de El Beşir'in devrilmesinin ardından  geçici hükümet  Abdullah Hamduk başbakanlığı altında  yeni bir sürece baş vurmuştur. Bu geçici hükümet bu hususu öncelik olarak belirlemiştir.

Şimdi de Amerika ve Sudan  hedeflerine varmak için yeni bir politik oyuna girişmişlerdir.  Sudanlı makamlar  fırsatı değerlendirmek istiyorlar. Çünkü Amerika'nın yıllarca süren mali yaptırımları  Sudan'ı pratikte büyük ekonomik sorunlar ile karşı karşıya bırakmıştır.  Yüksek enflasyon, işsizlik ve yoksulluk krizi, iklimsel değişiklikler ve sel ve kovid 19 gibi gelişmeler  bu sorunları kat kat daha arttırmıştır.  Şimdi de Sudan'ın başlıca sorunu buğday gibi gıda ve besin maddelerini karışlamak olmuştur. BMT raporuna göre  Sudan'da 9.6 milyon kadar kişi  gıda güvenliğinden yoksundur. 

Bir diğer yandan  Sudan mevcutta Trump için de önemli bir ülke haline gelmiştir.  Bu ülkenin konumu ve servetinin yanı sıra  şimdi de  İsrail ile Arapların ilişkilerinin normalleşmesi açısından önemi Sudan'ı Trump için bir zafer kozuna dönüştürmüştür.   Amerika başkanı ise  Sudan'ı da İsrail ile ilişkileri normalleştirme sürecine dahil etmek istiyor.  Amerika başkanlık seçimlerine iki haftadan az bir süre kala  Trump'ın konumunun da zayıfladığı görülmektedir. Sudan'ın  İsrail ile ilişkileri normalleştirme anlaşması imzalaması Trump için iyi bir seçim malzemesi sayılır. 

 Bu bağlamda Sudanlı makamlar da Amerika'nın talep ettiği tazminatı ödediklerini  ve listeden ülkenin isminin çıkarılacağını söylüyorlar.  Ancak hala bu çerçevedeki müzakereler ve pazarlamaların devam ettiği tarafların taviz koparma çalışmalarının sürdüğü haberleri yayımlanmaktadır. Muhtemel de Sudan'ın Amerika'nın başka taleplerine de boyun eğeceği ve normalleşme sürecine dahil olacağı söylenebilir.    Sudan makamları bu yönde bir karar alırlarsa o zaman Sudan halkının buna tepkisi merak konusu olacaktır. 

Sudan İslami Fıkıh Derneği eski başkanı Abdürrahim  Ali ise çoğu partiler, kurumlar ve şahsiyetlerin bu normalleşmeye karşı olduklarına değinerek şöyle diyor: "  İsrail rejimi ile ilişkileri normalleştirme sürecindeki pratik adımların başlaması tamamen Sudan halkı tarafından karşı çıkılmaktadır.  Çünkü İsrail ile ilişkilerin normalleştirilmesi  daha fazla Filistin toprağının işgali ve onların haklarının daha fazla ayaklar altına alınması anlamına gelir. " 

Bir diğer yandan Amerika başkanı ülkelerin isimlerini terör destekçisi ülkeler listesinden çıkarmaya yasal olarak yetkisi bulunsa da   böyle bir karar kongre tarafından da onaylanmalıdır.  Gerçekte Amerika kongresi  başkanın bu yöndeki kararından en geç  45 gün içerisinde  görüşünü bildirip bu kararı önleyebilir.  

Trump ise seçimlere kadar geri kalan fırsatta  tüm yetkisi ve elinde bulundurduğu tüm imkanları  oy toplamak için kullanmak istiyor.  Trump yaptırımlar aracını kullanıp Suudi Arabistan gibi  ülkelerden para alarak  bu yöndeki hedeflerini gerçekleştirebilmiştir.  Şimdi ise görünen o ki Trump  para ve baskıdan tekrar yararlanmak istiyor.  Ancak Amerika içerisinde ve dışında bile  kamuoyunun bunu nasıl bir yargı ile yaklaşılacağı  seçimlerin sonucunu belirleyecektir. 

parstoday

İSLAM ÜLKELERİ, 23 Ekim 2020 13:43