Axios portalına konuşan ismi belirtilmeyen Amerikalı ve İsrailli yetkililer, ABD'nin İsrail'e silah sevkiyatını yavaşlatan bazı sorunları çözdüklerini, ancak rejimin Refah'ı işgalinden önce Başkan Joe Biden tarafından askıya alınan bombaların teslimatının hala gözden geçirilmekte olduğunu bildirdi.

ABD'nin İsrail'e silah sevkiyatı, Başbakan Benyamin Netanyahu'nun Biden'ı İsrail'den silah esirgemekle suçlamasının ardından Washington yönetimi ile Siyonist rejim arasında ciddi çatışma başlıklarından haline gelmişti.

İsrailli bir yetkiliye göre, konu Netanyahu ile Savunma Bakanı Yoav Gallant arasında bir çatışmaya dönüştü ve Gallant, Beyaz Saray ile kamuoyu önündeki kavgasının tedarik sorunlarını çözme çabalarına zarar verdiği görüşünde.

Gallant'ın bazı yardımcıları Netanyahu'nun videoyu, başbakanın kendi siyasi nedenleriyle bakanın bu hafta Washington'a yapacağı ziyareti sabote etmek amacıyla yayınladığını iddia etti.

Gallant'ın Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin ile yaptığı görüşmelerin ana konusu ABD'nin İsrail'e silah tedariki oldu.

Amerikalı bir yetkilinin verdiği bilgiye göre, Pentagon uzmanlarından oluşan bir ekip Gallant'la birlikte Washington'a gelerek ABD'li kurumlar arası bir ekiple yapılmakta olan silah sevkiyatlarının her birini görüştü.

Amerikalı yetkililer, son günlerde bu silah ve mühimmatların teslimindeki gecikmelerin kısmen İsrail'in değişen ihtiyaçlarından kaynaklandığını belirtti.

Savaşın başında İsrail daha büyük miktarlarda silah talebinde bulunmuş, ancak son aylarda İsrail'in Gazze'deki stratejisini değiştirmesiyle talepleri azalmıştı.

Washington yönetimi, ayrıca ABD'nin savaşın başında İsrail'e 'hazır' silahlar gönderdiğini ve Kongre'ye haber vermeyerek sevkiyatı hızlandırdığını iddia etti.

Son aylarda ise daha az sayıda silahın mevcut olduğunu ve silahların uzun bir onay sürecinden geçmesi gerektiği belirtildi. Yetkililer, aynı zamanda silah sevkiyatlarına yanlış öncelik verildiğini de ekledi.

Ancak üst düzey Amerikalı yetkililer sorunun bir kısmının, Washington yönetimindeki bazı yetkililerin Başkan Biden'ın 2 bin kiloluk bomba sevkiyatını askıya alma kararını, her silah sevkiyatının onaylanmadan önce daha detaylı bir şekilde incelenmesi gerektiğine dair bir sinyal olarak yorumlaması gerektiği görüşünde.

Gallant, çarşamba günü Sullivan'la yaptığı görüşmenin ardından 'önemli ilerleme kaydettiklerini, engellerin kaldırıldığını ve özellikle İsrail'e götürmemiz gereken kuvvet yığınağı ve mühimmat tedariki konusunu ilerletmek için darboğazların ele alındığını' söyledi.

Üst düzey İsrailli yetkililer, Gallant'ın ziyaretinden önce İsrail'i endişelendiren silah sevkiyatı engellerinin, 2000 kilogramlık bomba sevkiyatı hariç, ortadan kaldırıldığını ifade etti.

Amerikalı bir yetkili, "İşlerin nerede olduğu konusunda bir anlayışa varma konusunda ilerleme kaydettik ve İsrail'in ihtiyaçlarına göre işlere öncelik verdik. Her bürokratik sistemin darboğazları olur. Bunları çözmek için çalıştık," dedi.

Yetkili, sürecin tekrar tıkanmaması için her iki ülkeden uzmanların gelecekte de yakın temas halinde olmaya devam edeceklerini sözlerine ekledi:

"Geçen hafta İsrail'e giden silah sevkiyatları vardı, önümüzdeki hafta da İsrail'e gidecek olan silah sevkiyatları var. İsrailliler için politika gereği geciktirilen sadece bir silah sevkiyatı olduğu açık."

WSJ: Sevkiyatlar, İsrail'in siparişlerindeki azalma nedeniyle sekteye uğradı

Bununla beraber Wall Street Journal gazetesinin haberine göre  Amerika'nın İsrail'e silah sevkiyatının son aylarda yavaşlamasının ardında yatan neden bir politika değişikliği değil, daha önce sipariş edilen pek çok silahın teslim edilmiş olması ve İsrail hükümetinin daha az sayıda yeni talepte bulunması.

Gazeteye konuşan bir ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, "Hızımız normal, hızlandırılmış olmasa da savaşın ilk birkaç ayına göre yavaş," dedi.

Netanyahu'nun silahların durdurulduğu iddiasıyla ilgili kamuoyuna yaptığı açıklamalar Beyaz Saray'ın eleştirilerine neden oldu. Bir Beyaz Saray yetkilisi, gazeteye yaptığı açıklamada "Bu konudaki tutumumuzu defalarca açıkladık ve başbakanın siyasi açıklamalarına yanıt vermeye devam etmeyeceğiz," ifadelerini kullandı.

Biden yönetiminin Gazze savaşını ele alış biçimi nedeniyle Ekim ayında istifa eden eski bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi olan Josh Paul, WSJ'ye verdiği demeçte silah satışları konusunda şeffaflığın olmamasının Biden açısından faydalı olduğunu dile getirdi.

Paul, "Uğraşmak zorunda olmadıkları şey, neyin teslim edildiğine dair günlük bir davul sesi. Silah sevkiyatları hakkında konuşmak istemiyorlar," ifadelerini kullandı.

Diğer yandan İsrail'in eski ulusal güvenlik danışmanlarından Giora Eiland ise gazeteye verdiği demeçte, savaşın başlamasının ardından yaşanan ilk silahlanma dalgasının yaklaşık iki yıllık mühimmat sevkiyatını iki aya sıkıştırdığını belirtti.

Eiland, daha sonraki yavaşlamanın ille de siyasi amaçlı olmayabileceğini öne sürdü.

Bazı İsrailli siyasi analistler Netanyahu'nun son yorumlarını ülke içinde siyasi avantaj elde etme çabası olarak görüyor.

İsrail'in eski ulusal güvenlik danışman yardımcılarından Chuck Freilich, gazeteye yaptığı açıklamada, "Bence Netanyahu bunu kendi siyasi amaçları için yapıyor. Görünüşe göre Biden'a karşı aday olabilmek istiyor," değerlendirmesini yaptı.

ABD, 7 Ekim'den bu yana İsrail'e 6,5 milyar dolar silah yardımı yaptı

Aynı zamanda Biden yönetiminden üst düzey bir yetkiliye göre ABD, 7 Ekim'den bu yana İsrail'e 6,5 milyar dolar silah yardımı sağladı.

Washington Post gazetesinin haberine göre daha önce açıklanmayan bu rakam, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve beraberindeki heyetle bu hafta Washington'da yapılan görüşmelerin ardından ortaya çıktı.

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan üst düzey yetkili, "Bu çok büyük bir girişim," ifadesini kullandı.

ABD'li üst düzey yetkili silah transferi sürecinin karmaşıklığını kabul ederken İsrail tarafında belirli taleplere ilişkin olası yanlış anlamalara da dikkat çekti.

Yetkili, Kongre'ye, yasalara ve yönetmeliklere karşı yükümlülüklerini gerekçe göstererek, "Darboğazlar açısından, bu karmaşık, bürokratik bir sistem ve bunun iyi bir nedeni var," dedi.

Ziyareti 'son derece yapıcı ve verimli' olarak nitelendiren yetkili, Gallant'ın 'profesyonel yaklaşımına' övgüde bulundu.

YDH